Ciąża to jeden z najpiękniejszych okresów w życiu kobiety. Aby te 9 miesięcy od początku do końca przebiegły dla przyszłej mamy bez żadnych komplikacji, powinna ona baczne obserwować swój ogólny stan zdrowia. Organizm kobiety spodziewającej się dziecka nie powinien być objęty jakimikolwiek stanami zapalnymi, tak by bezpiecznie utrzymać ciążę i urodzić dziecko w pełni zdrowia. Zdrowie pacjentki dotyczy również jamy ustnej, która jest integralną częścią naszego organizmu.
PROFESJONALNA I REGULARNA HIGIENIZACJA JAMY USTNEJ
Mitem jest, że kobieta w ciąży nie powinna mieć wykonywanych jakichkolwiek zabiegów stomatologicznych. Kobiety, które podczas ciąży nie odwiedzają regularnie lekarza stomatologa popełniają błąd, działając na niekorzyść własnego zdrowia i zdrowia swojego dziecka.
Kamień nazębny to zmineralizowana płytka nazębna powstała na skutek niedomywania trudno dostępnych powierzchni zębów. Tempo jego powstawania zależy od wielu indywidualnych dla danego Pacjenta czynników.
Kobiety ciężarne są narażone na zapalenie dziąseł. Stan ten nazywany jest ciążowym zapaleniem dziąseł. To właśnie hormony ciążowe sprawiają, że dziąsła stają się rozpulchnione, częściej krwawią, są bolesne i bardziej podatne na infekcje. Ciążowe zapalenie dziąseł jest zjawiskiem zupełnie normalnym, całkowicie przemijającym po urodzeniu dziecka. W przebiegu tego zjawiska bardzo istotne jest utrzymywanie wzorowej higieny jamy ustnej.
W tym okresie kobieta ciężarna powinna częściej niż zwykle odwiedzać swojego dentystę, zarówno celem przeprowadzenia wizyt kontrolnych i ewentualnego leczenia zębów, ale również przeprowadzania zabiegów profesjonalnej higienizacji jamy ustnej.
Czasem pojawia się pytanie, czy można usuwać kamień nazębny ultradźwiękami u kobiet w ciąży? Tak, nie ma ku temu żadnych przeciwwskazań. Kobieta na wizytach ginekologicznych ma wykonywane USG brzucha z użyciem ultradźwięków o dużo większym natężeniu niż w gabinecie stomatologicznym i są one bezpieczne dla pacjentki i płodu.
LECZENIE PRÓCHNICY ZĘBÓW
Próchnica, tudzież kamień nazębny to źródło dużej ilości żywych oraz martwych bakterii. Bakterie te pomimo bytowanie bezpośrednio w jamie ustnej przenikają poprzez błonę śluzową do naczyń krwionośnych, a w konsekwencji do całego krwioobiegu. Krążąc w krwi przedostają się do różnych organów, takich jak serce, nerki i stawy, mogąc powodować ich stany chorobowe, a w przypadku ciąży również atakować płód.
Ponadto nieusuwany kamień nazębny powoduje krwawienie dziąseł oraz nieświeży oddech.
Zęby należy leczyć i nie dopuszczać do powstawania ubytków. Wiele kobiet ciężarnych tłumaczy nagły rozwój próchnicy faktem bycia w ciąży. Mitem jest, że dziecko zabiera substancje odżywcze kobiecie ciężarnej. Płód owszem, potrzebuje wszelkich mikro- oraz makroelementów warunkujących jego prawidłowy rozwój, dlatego podczas ciąży wskazana jest zdrowa, zbalansowana dieta. Szybki rozwój próchnicy spowodowany jest częstym spożywaniem dużej ilości cukru, obniżeniem higieny jamy ustnej oraz brakiem regularnego usuwania kamienia nazębnego.
Dodatkowym zagrożeniem dla zębów kobiet w ciąży są uciążliwe nudności. Podczas wymiotów szkliwo zębów jest nadtrawiane przez kwasy żołądkowe, a dokładnie przez kwas solny. W ten sposób niszczona zostaje struktura zewnętrzna zęba powodując ostatecznie do nieodwracalnych zmian w obrębie szkliwa i zębiny.
LECZENIE KANAŁOWE ZĘBÓW I WYKONYWANIE ZDJĘĆ RENTGENOWSKICH
Konieczność przeprowadzenia leczenia kanałowego jest konsekwencją rozwoju zaawansowanego ubytku próchnicowego, w którym próchnica drążąca w głąb tkanek zęba finalnie dociera do miazgi zębowej. Powstaje stan zapalny miazgi objawiający się najczęściej silnym, ciągłym bólem zęba i obrzękiem okolicznych tkanek.
Stałym elementem prawidłowo przeprowadzanego leczenia kanałowego jest wykonywanie zdjęć rentgenowskich. W ciąży należy unikać badań RTG, zwłaszcza w I trymestrze. Jeżeli wystąpi niezbędna konieczność wykonania badania – zawsze w fartuchu ochronnym minimalizującym ekspozycję płodu na promieniowanie jonizujące.
Bez ww. diagnostyki lekarz stomatolog nie wie w jakim stanie jest okoliczna kość zęba, czy rzeczywiście nadaje się on do leczenia kanałowego, czy też konieczne okaże się jego usunięcie. Lekarz zawsze przeprowadza wyczerpujący wywiad chorobowy oraz prosi pacjentkę o stare zdjęcia rentgenowskie, o ile jest w ich posiadaniu (zdjęcie panoramiczne, celowane zęba – nie starsze niż rok), aby sprawdzić orientacyjny stan przyzębia i kości. Jeśli wystąpi konieczność, w porozumieniu z lekarzem położnikiem, podjęta zostanie decyzja co do wykonania niezbędnego zdjęcia RTG.
Alternatywą natychmiastowego, antyseptycznego leczenia kanałowego jest przeprowadzenie zabiegu dewitalizacji miazgi zębowej oraz odroczenie ostatecznego leczenia na okres po rozwiązaniu ciąży. Jest to metoda udzielenia doraźniej pomocy pacjentce, zwłaszcza w przypadku zaawansowanej ciąży – kiedy szczególnie należy unikać niepotrzebnych bodźców stresogennych. Po kilku dniach od zabiegu objawy bólowe z reguły ustają, a Pacjentka przez następny okres przestrzega wszelkich zaleceń lekarza.
CZY MOŻNA ZNIECZULAĆ KOBIETY W CIĄŻY?
Jeżeli istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia bolesności podczas wykonywania zabiegu Pacjentkę można znieczulić odpowiednio dobranymi środkiem znieczulenia miejscowego, z zastosowaniem maksymalnie dwóch ampułek leku z dodatkiem epinefryny (nie norepinefryny!) w rozcieńczeniu 1:200 000.
- wskazane: lidokaina, ropiwakaina, artikaina i prokaina
- przeciwwskazane: prilokaina, mepiwakaina i bupiwakaina
W ciąży należy unikać sedacji i znieczulenia ogólnego.
LEKI
W przypadku niezbędnej konieczności – dużego bólu i obrzęku, w celu wyeliminowania toczącego się stanu zapalnego można przepisać pacjentce odpowiedni antybiotyk.
-
dopuszczalne: amoksycylina, penicylina G, cefalosporyny (np. cefuroksym) i klindamycyna
-
niedopuszczalne: klatromycyna, tetracykliny, aminoglikozydy, sulfonamidy i metronidazol
Środki przeciwbólowe należy podawać tylko w razie konieczności, przez możliwie najkrótszy czas i w najniższej skutecznej dawce.
-
dopuszczalne: paracetamol (cały okres ciąży), NLPZ – ibuprofen, naproksen, diklofenak (dopuszczalne tylko w 1 i 2 trymestrze)
- przeciwwskazane: aspiryna, opioidy
ZABIEGI CHIRURGICZNE
Zabiegi elektywne (ustalane z wyprzedzeniem – niezwiązane z leczeniem doraźnym lub nagłym) powinny być przeniesione najwcześniej na 6 tygodni po rozwiązaniu ciąży.
Chirurgia doraźna (związana ze stanem nagłym) powinna być przeprowadzana najlepiej w 2 trymestrze ciąży.
Zabiegi u kobiet w ciąży powinny być przeprowadzane w pozycji siedzącej.
Przeciwwskazaniem są m.in. ekstrakcje mnogie, niedokrwistość u ciężarnej, czy hemofilia.
DLACZEGO PIERWSZY I OSTATNI TRYMESTR JEST TAK WAŻNY?
W pierwszym trymestrze ciąży następuje organogeneza, czyli tworzenie się organów u płodu. Jakakolwiek ingerencja w organizm kobiety w ciąży w tym okresie jest przeciwwskazana. W ostatnim trymestrze istnieje wysokie ryzyko wystąpienie skurczów i przedwczesnego porodu w wyniku podawania niektórych leków, zbyt dużej ich ilości czy w wyniku wystąpienia dodatkowego stresu.
WIZYTA STOMATOLOGICZNA
Wizyta dentystyczna w naszym gabinecie odbywa się w warunkach bezstresowych, w miłej i przyjaznej atmosferze pod okiem wykwalifikowanych dentystów. Dysponujemy wszelkimi sprzętami oraz materiałami w pełni bezpiecznymi dla wszystkich przyszłych mam.
Nasze Pacjentki w ciąży mogą się poczuć u nas w pełni bezpiecznie i komfortowo. Drogie Panie, ciąża to idealny moment by zaprzyjaźnić się z lekarzem stomatologiem na nowo.
